Ας μιλήσουμε λίγο για την έννοια της χρονοσειράς. Και λέω λίγο, γιατί δεν είναι από τα θέματα που ένα απλό μεταφυσικό χρονογράφημα μπορεί να ολοκληρώσει. Τι σημαίνει πέρα από το προφανές και ποια είναι η μεταφυσική της προσέγγιση, εάν υπάρχει κάτι τέτοιο;
Την προφανή ερμηνεία νομίζω ότι όλοι την καταλαβαίνουμε. Μια σειρά από στιγμές που χαρακτηρίζουν ένα γεγονός. Η χρονοσειρά ενός ταξιδιού περιλαμβάνει όλες τις στιγμές από την στιγμή που αποφασίστηκε το ταξίδι έως να ολοκληρωθεί. Νομίζω πως αυτό είναι κατανοητό.
Η κάθε χρονοσειρά, αν δεν ανήκει σε κάποιο τετελεσμένο συμβάν, έχει κατά βάση δύο μέρη. Το κομμάτι από την αρχή της μέχρι το τώρα, και το δεύτερο κομμάτι από το τώρα μέχρι την ολοκλήρωσή της. Κι εδώ είναι που ξεκινάνε τα όμορφα. Το πρώτο της κομμάτι είναι συγκεκριμένο και μοναδικό. Είναι σταθερό και αμετάβλητο. Το δεύτερο όμως είναι δέσμη από διάφορα σενάρια κι επομένως ένας μεγάλος αριθμός πιθανών χρονικών γραμμών με διαφορετικά γεγονότα σε κάθε γραμμή. Πιθανόν να υπάρχουν κάποια ορόσημα που να είναι κοινά σε αρκετές από τις μελλοντικές εξελίξεις αυτής της χρονοσειράς.
Αν πάρουμε μόνο αυτά τα σημεία, τα κοινά δηλαδή όλων των μελλοντικών στιγμών, και τα εντάξουμε στην αρχική μας χρονοσειρά, τότε και το δεύτερο σκέλος αποκτά έναν μοναδικό χαρακτήρα. Αυτό όμως είναι αποδεκτό μόνο για λόγους ανάλυσης και ποτέ η ζωή δεν το έχει επιβεβαιώσει. Πάντοτε κάτι γίνεται και η χρονοσειρά αλλάζει χαρακτήρα και προορισμό.
Υπάρχει όμως κάτι που είναι ενδιαφέρον. Αν παραδεχθούμε ότι ο χρόνος είναι σχετικός, και αν, λέω αν υπάρχει περίπτωση να παρέμβουμε σ’ ένα από τα ορόσημα που ήδη έχουν συμβεί σε μια χρονοσειρά, δεν αλλάζουμε τότε και την έκβασή της; Προσέξτε τα πολλά “αν” που λέω γιατί η συνέχεια δεν έχει να κάνει με την θεωρία περί χρονοσειρών.
Και αυτό για να γίνει εξαρτάται απ’ την χρονοσειρά. Μια χρονοσειρά για παράδειγμα που αποτελείται από συναισθηματικά στοιχεία, μπορεί να διαφοροποιηθεί. Αυτό εξάλλου δεν κάνουν οι ψυχολόγοι; Αλλάζουν μια συναισθηματική πληροφορία του παρελθόντος και το άτομο αλλάζει εντελώς συμπεριφορά στο τώρα. Δεν είναι αυτό μια χειραγώγηση χρονοσειράς; Θα συμπλήρωνα ότι όχι μόνο είναι ότι καλύτερο μπορεί να μας προσφέρει μια τέτοια προσέγγιση, αλλά και το βασικό στοιχείο πάνω στο οποίο πρέπει να επικεντρωθούμε. Για φανταστείτε, μια τραυματική εμπειρία του παρελθόντος να μετατρέπεται σε κάτι το ευτελές;
Αυτά λοιπόν όσο αφορά το πρώτο σκέλος γιατί αν κάποιος πιστεύει ότι θα μεταφερθεί χρονικά σε εκείνη την στιγμή και θ’ αλλάξει τα ίδια τα γεγονότα, πλανάται πλάνην οικτρά.
Ας δούμε μια πιθανή μεταφυσική ερμηνεία. Ας πάρουμε την δημιουργία. Σαν σενάριο δεν μπορεί παρά να έχει πάμπολλες χρονοσειρές που κάποια άχρονη στιγμή έτρεξαν στο νου του δημιουργού. Παιδική προσέγγιση αλλά δεν έχω άλλη. Ποιος μας λέει ότι αυτές οι διαφορετικές χρονοσειρές της δημιουργίας δεν λειτουργούν ανεξάρτητα η μία από την άλλη;
Και θα ρωτούσε κάποιος: “Είναι αυτό που κάποιοι λένε παράλληλα σύμπαντα;”
Θα μπορούσε να λεχθεί και έτσι. Αλλά κι αν ακόμη δεν λειτουργούν παράλληλα, ποιος μας λέει ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα οι πληροφορίες από την μία να γίνονται αντιληπτές στην άλλη; Σ’ αυτή την περίπτωση, αν κάποιος δει αυτές τις πληροφορίες, δεν βλέπει ένα μέρος αυτού που πιθανόν να συμβεί ή και που να είχε συμβεί;
Αξίζει να πούμε ένα δυο πράγματα ακόμα για να γίνει απόλυτα κατανοητή η αλλαγή που γίνεται σε μια χρονοσειρά όταν παρέμβει κάποιος σε κάτι που έγινε στο παρελθόν και κυρίως σε μια χρονοσειρά από συναισθηματικά σημεία.
Αν ακούσεις έναν θόρυβο και φοβηθείς, μπαίνεις σε κατάσταση πανικού. Αν όμως σου πω ότι αυτό που άκουσες ήταν η άγκυρα που την έδεσε ο λοστρόμος για παράδειγμα, αυτόματα το συμβάν που ήδη βρίσκεται στο παρελθόν αλλάζει χρώμα και αυτόματα το τώρα σου αλλάζει κι αυτό.
Αυτή είναι η πιο απλή τροποποίηση μιας χρονοσειράς, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι τα επιμέρους της στοιχεία έχουν και μια υφή, ένα χρώμα ας πούμε, που τα χαρακτηρίζει. Όταν και αν μπορέσεις ν’ αλλάξεις το χρώμα ή καλύτερα την ποιότητα κάποιον στιγμών, αλλάζει πλήρως και η ερμηνεία της χρονοσειράς. Κυριολεκτικά περνάς αυτόματα σε μια άλλη χρονοσειρά που υπήρχε δίπλα σου αλλά την αγνοούσες.
Αν καταφέρουμε να εξασκήσουμε το μυαλό μας ν’ αναζητά αυτές τις λύσεις και τελικά τις εφαρμόσουμε, η ζωή μας θα γίνει πιο χαλαρή, πιο ανθρώπινη και γενικά θα μας χαρακτηρίζει αρμονία και ευτυχία.
Το ερώτημα που παραμένει είναι εάν τα συμβάντα του παρελθόντος μπορούν να αλλάξουν.
Αν ήσουνα στην Θεσσαλονίκη δεν μπορείς να βρεθείς στην Αθήνα, αλλά για φαντάσου ξαναζώντας την στιγμή που ήσουνα στην Θεσσαλονίκη, να μπορείς να δεις τις συναισθηματικές στιγμές ενός άλλου ατόμου στην Πάτρα και να μπορείς να αλλάξεις την ποιότητα των στοιχείων της δικής του χρονοσειράς;
Και αυτό γίνεται αλλά είναι πράξη μαγείας. Και που ξέρετε; Μπορεί τώρα να ζούμε μια τέτοια πράξη. Και προσοχή, άλλα ξόρκια και μαγικά και άλλο πράξεις μαγείας. Πράξεις μαγείας είναι η προσευχή (όχι κάθε φορά), οι ευχές (πάλι όχι κάθε φορά), και δυστυχώς οι κακές σκέψεις (ευτυχώς κάτω από ειδικές συνθήκες). Αλλά όλα αυτά είναι άλλου παπά το ευαγγέλιο.
Είμαι βέβαιος ότι λίγοι είναι αυτοί που εξασκούν συνειδητές πράξεις μαγείας και ακόμα λιγότεροι αυτοί που παλεύουν να διορθώσουν τις συναισθηματικές χρονοσειρές που βαρύνουν την ζωή τους. Όμως αν για κάτι αξίζει το ν ασχοληθούμε με την ιδέα των χρονοσειρών, πέρα από τα φανταστικά παραμύθια που γεμίζουν όλο και περισσότερο τις οθόνες μας, είναι να απαλύνουμε το βάρος που κουβαλάμε και ακόμα αποφορτίζοντας τον εαυτό από κάποια βαρίδια, να ζήσουμε σε ένα τώρα πιο γαλήνιο και κυριολεκτικά πιο πραγματικό.
Η πράξη κάθαρσης των προσωπικών χρονοσειρών αποτελεί τον καλύτερο τρόπο ένταξης στην πραγματικότητα του τώρα, και γιατί όχι, στην καλύτερη προετοιμασία για την ολοκλήρωση του σκοπού της ζωής μας.
Και ένα τελευταίο, η ζωή μας δεν είναι μια συγκεκριμένη χρονοσειρά; Δεν νομίζετε ότι αξίζει να την καθαρίσουμε από τα σκουπίδια που κουβαλάει;