Ίσως ένα από τα πιο σημαντικά θέματα και ίσως προβλήματα για τον σύγχρονο άνθρωπο που θέλει να περπατήσει την οδό της τελείωσης είναι να καταλάβει την διαφορά αλλά και τον τρόπο λειτουργίας των δύο αυτών ενάντιων όρων, του καλού και του κακού.
Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα. Δανείζομαι δύο όρους ενός δασκάλου του εσωτερισμού, του Δ. Σεμελά, αυτούς του δημιουργικού παράγοντα και του αντίστοιχου καταστρεπτικού ή μεταμορφωτικού. Όπως όμως και να τους λέμε δεν είναι άλλοι από τους όρους της τάξης και της αταξίας, ή ακόμα και αυτών της οργάνωσης και του χάους. Σαν λέξεις όμως είναι πιο κατανοητές μια που ο ένας παράγοντας, η μια δύναμη δηλαδή, δημιουργεί ενώ η άλλη καταστρέφει ή καλύτερα μεταμορφώνει.
Μην φανταστείτε ότι για την δημιουργία δεν είναι και οι δυο απαραίτητες. Είναι, και γι’ αυτό και υπάρχουν. Τίποτα στην δημιουργία δεν είναι περιττό. Ο τρόπος χρήσης των δυνάμεων αυτών είναι που καθορίζει τον βαθμό αναγκαιότητάς τους.
Στο υλικό επίπεδο όλα φαίνονται καθαρά. Οι συμπαντικές εκρήξεις κάτι θα καταστρέψουν και κάτι καινούργιο θα βάλλουν μπροστά. Στο επίπεδο του ανθρώπου, θα επιφέρουν τον θάνατο αλλά όλα τα στοιχεία του θ’ ανακυκλωθούν σε κάτι άλλο, κοινώς θα μεταμορφωθούν και στην συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν από τον δημιουργικό παράγοντα σε κάτι καινούργιο. Θα ρωτούσα για το ποια είναι τα στοιχεία της δημιουργίας αλλά πλέον η απάντηση πρέπει να είναι γνωστή μια που οι δυνάμεις που συνθέτουν την υλική δημιουργία είναι η παγκόσμια ύλη, το παγκόσμιο πνεύμα και η παγκόσμια ψυχή. Και τα τρία ενωμένα σ’ έναν ενιαίο φορέα, ένα αμάλγαμα ανεξίτηλο και κυρίως αδιαχώριστο.
Θα έλεγα πως αυτό είναι νομοτελειακό και αποτελεί βασική αρχή της δημιουργίας.
Στον άνθρωπο αυτό είναι φανερό στην μορφή του. Όμως ο άνθρωπος έχει κάτι ακόμα. Έχει ένα στοιχείο με ανώτερη καταγωγή, έναν σπινθήρα που έλκει την καταγωγή του από την πνευματική δημιουργία και που γίνεται αντιληπτό σαν ανώτερο Εγώ.
Δεν είναι η πρόθεσή μου να αναλύσω τι δυο αυτές όψεις της δημιουργίας, θέμα εξάλλου καθαρά άλλου επιπέδου και με αναγκαία προϋπόθεση την γνώση της ερμηνείας πολλών εννοιών. Μένω στο ότι οι δυό αυτοί παράγοντες, ο δημιουργικός και ο καταστρεπτικός, ή αναφερόμενος και ως μεταμορφωτικός, αλλά και αν ακόμα τους αναφέρουμε με τους όρους του καλού και του κακού, αναφέρονται στα δρώμενα της πρώτης δημιουργίας ή αναφερόμενης και ως υλικής.
Η αντιπαράθεσή τους γίνεται στο πεδίο που αρχικά ξεκίνησε και που ήταν και η αιτία της δημιουργίας της παγκόσμιας ψυχής. Και επειδή μέρος αυτής της ψυχής αποτελεί η ατομική ψυχή, ο αγώνας για τον άνθρωπο γίνεται στην ψυχή του.
Η αναγνώριση επομένως από την πλευρά του σύγχρονου σκεπτόμενου των όρων του καλού και του κακού σημαίνει μάλλον κάτι περισσότερο από το να τα αναγνωρίζει γενικά στην καθημερινότητά του. Η γνώση του καλού και του κακού συνεπάγεται και ευθύνες και δυστυχώς και κινδύνους.
Ο άνθρωπος που γνωρίζει πλέον ό,τι τον περιβάλλει, που γνωρίζει δηλαδή το συμπαντικό και ατομικό γίγνεσθαι, αρχίζει να ασχολείται σοβαρά με τις έννοιες του Καλού και του Κακού, προσπαθώντας να τις κατανοήσει στην γενική τους έκφραση. Όμως πλέον, επειδή γνωρίζει ότι ο αγώνας θα δοθεί στην ανθρώπινη ψυχή, γνωρίζει τι θ’ αντιμετωπίσει, και με την όποια βοήθεια μπορεί να βρει, οφείλει ν’ αρχίσει τον αγώνα. Και ένα είναι σίγουρο. Η αντίδραση. Ο εγκλωβισμένος στην ανθρώπινη ψυχή παράγοντας, και αναφέρομαι σ’ αυτόν της καταστροφής, θα αντιδράσει. Θα χρησιμοποιήσει τα δικά του όπλα για να κερδίσει τον αγώνα. Και το δικό του όπλο έχει ένα και μοναδικό σκοπό. Με την χρήση του χαωτικού παράγοντα ν’ αναστείλει την δραστηριότητα του άλλου παράγοντα, αυτού της δημιουργίας.
Ας γίνουμε επομένως πιο σαφείς και πιο αναλυτικοί. Ο Καταστρεπτικός ή Μεταμορφωτικός Παράγοντας δεν έχει καθόλου επιρροή στο πνεύμα του ανθρώπου. Γι’ αυτό διεισδύει μέσα του μέσο του σώματος και της ψυχής, εξαναγκάζοντάς τον να παρεκκλίνει απ’ την κανονική και λογική του ζωή. Έτσι, του δημιουργεί πάθη και υλικά ελαττώματα στην ψυχική και σωματική του ζωή αντίστοιχα.
Δεν είναι κάποιος φτωχοδιάβολος που κάνει κάτι τέτοιο. Είναι απλά οι αντίρροπες δυνάμεις που φέρνουν την τρικυμία, μια τρικυμία που αδυνατεί να περάσει στο Ανώτερο Εγώ αλλά όχι και στην νοητική κατάσταση του ανθρώπου που αποτελεί μέρος της μορφής του σαν πλάσμα της δημιουργίας.
Αυτό δηλαδή που μπορεί να επιτύχει είναι το να θίξει τους χώρους όπου εκδηλώνονται οι υποσυνείδητες και ασυνείδητες δραστηριότητες του Εγώ. Καταφέρνει να εμφυτεύσει στον άνθρωπο τα υλικά ελαττώματα και τα ψυχικά πάθη. Η συνέχεια νομίζω είναι εύκολο να γίνει κατανοητή. Ο άνθρωπος, αρχίζει να χάνει τον έλεγχο της υποσυνειδήτου κατάστάσεώς του, και η αμφιβολία περνά από την ψυχή του στο νου του.
Σ’ αυτήν την περίπτωση το υλικό κακό, το οποίον μπορεί να υποστεί δεν είναι τίποτε. Υπάρχει όμως το ηθικό κακό, που έχει την δύναμη να θίξει το πνεύμα μας, το Εγώ μας και να μας διαφθείρει με την Αμφιβολία. Ο καταστρεπτικός παράγοντας έτσι εξουδετερώνει τον άνθρωπο και τον κρατά δέσμιο αυτών που προέρχονται από την υλική δημιουργία.
Αυτός που θέλει να βαδίσει τον δρόμο της τελείωσης μπορεί να παλέψει με αυτήν την κατάσταση. Κατευθύνει το είναι του από τις προσταγές του Εγώ του, και εναρμονίζοντας τις υποστάσεις του περιορίζει την δράση του κακού. Για να πετύχει βέβαια αυτή την νίκη δεν αρκούν ευχολόγια. Οφείλει να καλλιεργήσει την ηθική του προσωπικότητα μέσα από την ευρύτερη έννοια της αγάπης, κάτι που θα τον βοηθήσει να αποκτήσει και την έννοια της δικαιοσύνης.
Ας μην ξεχνάμε ότι εις την παγκόσμια οικονομία η ηθική είναι άγνωστη, διότι ο Μεταμορφωτικός Παράγων την αγνοεί. Ο άνθρωπος όμως έχει άλλο σκοπό, γιατί η κατανόηση αυτού του δίπολου του αποκαλύπτει ότι αυτό που γίνεται δεν είναι μια απλή αναμέτρηση και γίνεται το αίτιο της ίδιας της Δημιουργίας. Γιατί η επιστήμη της δυάδας είναι η ίδια η δημιουργία. Είναι η κατανόηση του Απόλυτου και του Σχετικού.
Θα ήταν όμως σκόπιμο να δούμε περισσότερο τις λεπτομέρειες αυτού που αναφέραμε και να μην αναφερθούμε άλλο στις γενικότητες που τόσο πλούσια γεννούνται στο μυαλό μας, γιατί το θέμα αυτό δεν αποτελεί μια απλή αναφορά, αλλά προχωρά στα κλειδιά που χρειάζονται για να την εφαρμογή της.
Στο φυσικό επίπεδο το Καλό και το Κακό παλεύουν. Στο αστρικό η Αγάπη και το Μίσος και στο νοητικό ανθρώπινο, η Αλήθεια και η Πλάνη.
Ο άνθρωπος εξ’ ορισμού είναι ταγμένος να ολοκληρώσει την πάλη κατά του κακού, ενός κακού που η θειότης το έχει εγκλωβίσει σ’ αυτήν τούτη την ψυχή του ανθρώπου.
Ας μου επιτραπεί να προσθέσω πως δεν είναι χάρη στην δραστηριότητα κάποιων διαβολικών δυνάμεων που εξασφαλίζονται η πάλη και η προσπάθεια. Ο νόμος της πάλης και η ανάγκη της εξέλιξης δημιουργήθηκαν από το απλό γεγονός της είσδυσης του πνεύματος στην ύλη και της αντίστασης της ύλης σ’ αυτήν την διείσδυση. Έτσι δημιουργήθηκε η ανάγκη της εξακολουθητικής προσπάθειας που είναι συναφής με κάθε εξέλιξη. (Για όποιον ενδιαφέρεται γι΄αυτήν την πτυχή, υπάρχει ένα βίντεο στο Youtube, που με κάπως κωμικό τρόπο απαντά σε πολλά ερωτήματα).
Το κακό δεν είναι μια αλήθεια, ούτε κάτι που έχει υπόσταση από μόνο του. Το κακό είναι μια έλλειψη. Για τον άνθρωπο το κακό είναι η διαφορά του καλού που εκδηλώνει και του κακού, που σύμφωνα με την φύση του, είναι ικανός να εκδηλώσει. Το κακό λοιπόν, δεν έχει δική του υπόσταση και δεν βρίσκεται κρυμμένο πουθενά, έτοιμο να μας επιτεθεί. Αντίθετα, είναι σύμφυτο με την κατάσταση του όντος μας και το εκδηλώνουμε σε σχέση με τις αδυναμίες μας. Το κακό δεν υπάρχει έξω από τον άνθρωπο και τα δημιουργημένα όντα. Όταν η φύση και τα δημιουργημένα όντα θα έχουν αρκετά εξελιχθεί, ώστε να εκδηλώνουν όλο το καλό που είναι σε θέση να εκδηλώσουν, τότε το κακό δεν θα έχει καμμία εκδήλωση και τα όντα δεν θα το γνωρίζουν πλέον. Αυτός είναι και ο λόγος που όταν αναφερόμαστε σε επίπεδο δημιουργίας δεν αναφέρουμε την έννοια του κακού, αλλά την έννοια της μεταμόρφωσης ή καταστροφής.
Για να επιτύχει τα παραπάνω αυτός που από καρδιάς επιθυμεί να περπατήσει την οδό της τελείωσης πρέπει να εμβαθύνει στην γνώση τόσο του εαυτού του όσο και να είναι πάντα με ανοικτά μάτια στα δρώμενα του κόσμου που τον περιβάλλει.
Και αυτός είναι ο τρόπος.